Tajemnice Jukatanu + Chichen Itza (12 dni)

chichen itza piramida kukulkana wycieczki z polskim przewodnikiem tajemnice Jukatanu Meksyk

Meksyk, Jukatan, Riviera Maya, Quintana Roo, Yucatan, Campeche, Merida, Chichen Itza, Calakmul, Becan, Coba, Tulum, Dzibanche, Ria Lagartos, wycieczka z polskim przewodnikiem, ruiny Majów z archeologiem

Meksykańska kuchnia, dzika przyroda, tajemnicze ruiny Majów 🖖🤠🌴 Wyprawa objazdowa Tajemnice Jukatanu wokół meksykańskiej części półwyspu 🌎 😎

Tajemnice Jukatanu tulum archeowyprawy meksyk jukatan zwiedzanie wycieczki

Zapraszamy na wyjątkową wyprawę z cyklu Tajemnice Jukatanu w wersji poszerzonej o ruiny Chichen Itza i nieco chilloutu na końcu. W programie kilkanaście stanowisk archeologicznych, w tym te z największymi piramidami dostępnymi w meksykańskiej części Jukatanu – w stolicy Królestwa Węża, Calakmul 🐍 tajemnicze cenoty i otoczone lasem laguny, skryte w ciszy wśród drzew 🌵🤠

Wyprawę prowadzi polski archeolog-majanista, mieszkający na stałe w Meksyku 🖖🤠 Zobaczymy wspólnie:

👉 ruiny Zama w Tulum – najpiękniej położone stanowisko archeologiczne na Ziemi
👉 ruiny Majów na terenie rezerwatu biosfery Sian Ka’an
👉 śródleśną lagunę, gdzie będziemy mogli się kąpać w słodkiej wodzie
👉 jedyny kościół na świecie zbudowany rękoma jeńców hiszpańskiego pochodzenia, wziętych do niewoli przez Majów w trakcie wielkiej insurekcji 1847-1935
👉 ruiny Chaacchoben – dużego miasta z tzw. korytarza architektury Peten na północy pólwyspu, lub preklasyczne Ichkabal (!!!), od momentu udostępnienia tego stanowiska 🙂
👉 ruiny Limones – kolejny przykład architektury Peten
👉 ruiny Dzibanche – pierwszej klasycznej stolicy Drugiego Królestwa Węża
👉 ruiny Kinichna – przykład architektury triadycznej z potężną piramidą (na którą można się wspinać! 😉 ) wystającą wysoko ponad korony drzew
👉 ruiny Becan – miasta pełnego zakamarków i ukrytych przejść, z mieszanką stylów architektury Peten i Rio Bec
👉 ruiny CX1 – ukrytego w głębokiej selwie stanowiska z mieszanką aż trzech stylów architektury Rio Bec, Chenes i Puuc – zdaniem przewodnika absolutny top Jukatanu. Tutaj nie docierają biura turystyczne i prawie nigdy pojedynczy turyści, dlatego nie podajemy nazwy 😉
👉 ruiny Calakmul – drugiej stolicy Drugiego Królestwa Węża – najpotężniejszej hegemonii majów okresu klasycznego z ogromnymi piramidami, wystającymi ponad ocean zielonej dżungli, na które wciąż można się wspinać!!! 🤗
👉 Wulkan Nietoperzy – przyrodniczy fenomen kilku milionów osobników wylatujących spiralą z głębokiego leja krasowego 🦇🦇🦇
👉 ruiny Xpuhil I – interesujący przykład architektury Rio Bec ze słynnym Pałacem Trzech Wież
👉 ruiny Hochob – wspaniały przykład architektury Chenes
👉 ruiny Edzna, potężnego miasta z wielkim Pałacem Pięciu Pięter
👉 kolonialną architekturę Campeche – jedynego miasta Mezoameryki otoczonego fortyfikacjami miejskimi, zbudowanymi przeciwko słynnemu Bractwu Wybrzeża i Republice Piratów
👉 ruiny CX2 – potężnego miasta ukrytego głęboko w selwie, z ogromnym pałacem i rozległymi kwartałami rezydencyjnymi w stylu Chenes, gdzie będziemy mogli poczuć się jak odkrywcy! Tutaj nie docierają biura turystyczne i prawie nigdy pojedynczy turyści, dlatego nie podajemy nazwy 😉
👉 ruiny Kabah – wspaniały przykład stylu architektonicznego Puuc
👉 kolonialna architektura w Merida z domem konkwistatora Jukatanu
👉 ruiny Chichen Itza – jednego z 7 nowych cudów świata
👉 ruiny Chichen Viejo – oddanego niedawno dla zwiedzających satelitarnego stanowiska Chichen Itza z limitowanym wstępem
👉 krokodyle, flamingi oraz dziesiątki innych gatunków ptaków na rozlewiskach Ria Lagartos, gdzie serwujemy sobie aż dwa wypłynięcia w porach największej aktywności przyrody przy malowniczym wschodzie i zachodzie Słońca 🦩🦩🦩🐊🐊🐬
👉 zjazd do tajemniczej podziemnej cenoty z największym podwodnym cmentarzyskiem Majów (120 szkieletów pod powierzchnią wody)
👉 śródleśną lagunę w majańskim rezerwacie małp, gdzie spotkamy się z h’menem i będziemy mogli zmyć z siebie trudy podróży 🐒🐒🐒
👉 skryte w lesie zapomniane i używane obecnie ołtarze Majów
👉 ruiny Coba ze stelami, które opisują wydarzenia wykraczające daleko wstecz przed powstanie obecnej wersji Wszechświata ⭐️
👉 słoneczną plażę w Cancun 🐬🌞🌴

👆 Stanowiska CX1 i CX2 oczywiście mają swoje nazwy 😉 Jednak nie trafiają tam biura podróży i rzadko spotykamy tam kogokolwiek, więc dla komfortu naszych gości wolimy żeby tak pozostało 🤗

To wszystko w cenie 2250 USD / os. + przelot z Polski 🖖🤠🌴 

Koszt obejmuje polskiego przewodnika, wszystkie noclegi, bilety wstępu oraz transfery z lotniskowymi włącznie 🙂

Najbliższe terminy: 26 listopada – 7 grudnia (przelot 2999 PLN) oraz 6 – 17 grudnia (przelot 3999 PLN) 👆🤠
Kolejne dostępne to dopiero: 7-18 stycznia 2025 (przelot 4599 PLN), 28 stycznia – 8 luty 2025 (przelot 5149 PLN), 7-19 luty (przelot 5579 PLN) i 18 luty – 1 marca (przelot 5949 PLN)

Wyprawy realizujemy w kameralnych grupach (max 6 osób!!!), decyduje kolejność zgłoszeń. Informacje i rezerwacje WhatsApp +52 984 876 1504 lub email: archeoprzewodnik@gmail.com

Tajemnice Jukatanu – fotorelacja z wyprawy

Meksyk, Jukatan, Riviera Maya, Quintana Roo, Campeche, Yucatan, wyprawa, zwiedzanie z polskim przewodnikiem, ruiny Majów z archeologiem, dzika przyroda Meksyku, Tajemnice Jukatanu

Tajemnice Jukatanu to najlepszy sposób na gruntowne zapoznanie się z archeologiczną przeszłością prekolumbijskich cywilizacji Mezoameryki, dziką przyrodą Meksyku i smakowitą meksykańską kuchnią. Zapraszamy na fotorelację z drugiej wyprawy po Meksyku polskiego centrum nurkowego Lionfish z archeowyprawy.pl 🖖🤠🌴

Tajemnice Jukatanu (3 dni)

Chichen Itza, Coba, Izamal, RIa Lagartos dzika przyroda Meksyku, ruiny Majów i egzotyczna meksykańska kuchnia – trzydniowy rajd po północno-wschodniej części półwyspu Jukatan, Meksyk, wycieczka, polski przewodnik, wycieczki, zwiedzanie z polskim przewodnikiem

Tym, którzy mają mniej czasu, ale chcieliby poznać najwspanialsze klejnoty północnej części półwyspu Jukatan w Meksyku oferujemy trzydniowy rajd w klimacie Tajemnice Jukatanu. W ciągu trzech dni optymalnie zaserwujemy w programie to co proponowane jest zwykle w ramach kilku jednodniowych wycieczek. Zachowujemy przy tym własne, wypracowane poprzez lata doświadczeń podejście, zapewniając poznawanie Meksyku na najwyższym poziomie, jak: 4 godziny na Chichen Itza zamiast jednej, czy dwa wypłynięcia na Ria Lagartos w czasie, gdy przyroda jest najbardziej aktywna, zamiast jednego w najgorszej pod tym względem części dnia 🖖🤠🌴

Ria Lagartos krokodyl tajemnice Jukatanu Meksyk wycieczki z polskim przewodnikiem
Krokodyl meksykański (Crocodylus moreleti) na popołudniowym rejsie na Ria Lagartos (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Jakie tajemnice Jukatanu znajdą się w programie naszej trzydniowej wycieczki? Ruiny Chichen Itza – obwołane jednym z siedmiu nowych cudów świata, potężna piramida Nohoch Mul w Coba – najwyższa na północnych Nizinach Majów, stele, które sięgają wstecz do wydarzeń sprzed 28 kwintylionów lat (to długo przed powstaniem naszego Wszechświata), a którym mylnie przypisywano przepowiadanie końca świata w roku 2012 (Majowie nigdy nie przewidywali żadnego końca świata, ale o tym więcej w trasie), ogromne piramidy, na które wciąż można wchodzić.

Izamal piramida Kuk Mo tajemnice Jukatanu wycieczka wycieczki z polskim przewodnikiem
Potężna piramida K’uk’ Mo’ w Izamal – z dołu nie widać oczywiście szczytu (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Zobaczymy też kolonialną architekturę Żółtego Miasta – Izamal i Valladolid. Wreszcie, wypłyniemy dwukrotnie w rejs na spotkanie z krokodylami i dzikim ptactwem na rozlewiskach Ria Lagartos. Można tu obserwować flamingi przygotowujące się w olbrzymich stadach na swój sezon godowy, stada białych pelikanów dzioborogich zlatujących tu na lęg aż z Kanady, tutejsze pelikany brązowe, kilka gatunków czapli i żurawi, czarnostrzębie, rybołowy, perkozy i masę innych gatunków ptaków oraz skrzypłocze – pożądane w medycynie organizmy reliktowe z błękitną krwią zabójczą dla bakterii.

archeowyprawy Meksyk Jukatan tajemnice Jukatanu laguna rezerwat Majów
Zachód Słońca nad laguną w śródleśnym rezerwacie Majów (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Zobaczymy tak wiele jak to tylko możliwe w ciągu trzech dni. Na koniec złożymy wizytę w majańskim rezerwacie małp. Żyją tu oba ich jukatańskie gatunki: czepiaki i wyjce. Opuścimy się do cenoty, na dnie której zalega 120 szkieletów – to jedno z największych znanych cmentarzysk Majów, w którym nasz przewodnik miał szczęście pracować. Zobaczymy zatem na niepublikowanym nigdzie filmie co skrywa tajemnicza tafla wody – portalu w zaświaty Majów. Wykąpiemy się w lagunie i spotkamy z h’menem (majańskim szamanem).

Program wycieczki Tajemnice Jukatanu (3 dni):

=> dzień 1

W pogoni za marzeniami ARCHEOWYPRAWY 2023

archeowyprawy meksyk gwatemala belize wyprawy wycieczki zwiedzanie meksyku polski przewodnik polskim przewodnikiem przemek trzesniowski
ARCHEOWYPRAWY 2023 – Meksyk, Belize, Gwatemala, Anglia

Rok 2023 w ALPHADIVERS obfitował oczywiście we wspaniałe ARCHEOWYPRAWY ale również w emocjonujące wydarzenia astronomiczne 👌😎 Rok rozpoczęliśmy od dłuższego dwutygodniowego objazdu meksykańskiej części półwyspu Jukatan, który przeciągnęliśmy na Belize i Peten w Gwatemali. Wyprawa dotarła aż do Tikal, gdzie spędziliśmy trzy dni, uczciwie zwiedzając stanowisko. Stało się to inspiracją do napisania czterech artykułów dotyczących historii Tikal, które ukazują się na portalu „Archeowieści„. Kulminacją rajdu był jednak tygodniowy rejs po Morzu Karaibskim pod banderą Na żagle z Hołkami – jeśli szukacie dobrych rejsów, nie tylko po Karaibach, to nie szukajcie dalej 🖖🤠

Kolejne wyprawy objazdowe po meksykańskiej części półwyspu Jukatan były już łączone z nurkowaniem kawernowym. Meksykańskie Cenoty to niewątpliwie najwspanialsze nurkowiska na Ziemi pod względem gry świateł i wystroju wnętrz. Najbardziej cieszyła jednak zrealizowana przy tej okazji zaległa podróż poślubna – gorące pozdrowienia dla Ani i Mateusza 🖖🤠 Było wiele okazji do rozmów o architekturze, w trakcie przemierzania regionów: Rio Bec, Chenes i Puuc. Nie zabrakło też wielkich piramid w stylu Peten w Becan czy Calakmul. Pamiątkę z tej podróży już zawsze można będzie znaleźć w „Archeologii Żywej” 3 (98) 2023.

ASTROWYPRAWY ALPHADIVERS to nowa jakość na rynku 👌😎 Udało nam się zrobić wspaniałe zdjęcia obrączkowego zaćmienia Słońca nad Meksykiem w Becan. Rozpaliło to apetyt na fenomeny astronomiczne. Nic więc zatem dziwnego, że w kwietniu 2024 planujemy kolejną astrowyprawę, tym razem na całkowite zaćmienie Słońca nad północnym Meksykiem, zaś w międzyczasie udało nam się odwiedzić archeoastronomicznie Stonehenge, a następnie śladami Johannesa Keplera i Tychona Brache Pragę. Jesienią sporo czasu spędziliśmy w rezerwacie Sian Ka’an, gdzie prócz niezwykłej turystyki znalazł się wreszcie jakiś czas i na ruiny Majów. W 2023 wspólnie realizowaliśmy marzenia i tego samego życzymy Wszystkim w bieżącym roku 2024 ✨🖖🤠🌴

Merida

katedra merida kosciol church cathedral ildefonso

Meksyk, Jukatan, wycieczki, polski przewodnik, zwiedzanie Meksyku z polskim przewodnikiem, Merida, stan Yucatan

Merida to stolica stanu Yucatan i największe miasto na półwyspie Jukatan, tak w jego meksykańskiej, jak belizeńskiej czy gwatemalskiej części. Miasto, podobnie jak Campeche i Valladolid, zostało założone przez Francisco de Montejo – syna (El Mozo), konkwistadora z rodu de Montejo. Zbudowano je na gruzach olbrzymiego majańskiego miasta T’ho z materiału pochodzącego z piramid i świątyń Majów.

O T’ho wiemy tyle, że było większe niż Izamal, które za czasów Majów miało aż 75 km2 i było najprawdopodobniej największym z miast tej cywilizacji. Potężne platformy i piramidy T’ho zostały, niestety, rozebrane, zaś materiał uzyskany w ten sposób posłużył do budowy katedry, kościołów i pałaców kolonialnego miasta Merida.

Merida – kolonialna architektura

architektura, kolonialna, merida, meksyk, jukatan, zwiedzanie, meksyku, wycieczki, wyprawy, mexico, yucatan, colonial, architecture
Arkady przy zocalo. Kolonialna architektura w Merida, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Kolonialne Merida charakteryzuje się prostokątnym układem jednokierunkowych ulic. Sercem tego systemu jest centralny plac z katedrą i głównym pałacami miasta. W Merida znajdują się dwa wspaniałe muzea z bogatymi kolekcjami artefaktów cywilizacji Majów. Są to: Gran Museo del Mundo Maya i Museo Regional de Yucatán, Palacio Cantón. Oba zdecydowanie zasługują na wizytę, o ile zdecydujecie się, by zatrzymać się na dłużej w mieście. Jeśli nie, kolonialne centrum Merida zasługuje co najmniej na wieczorny spacer wokół zocalo i pod gmachem opery.

casa, montejo, architektura, kolonialna, merida, meksyk, jukatan, zwiedzanie, meksyku, wycieczki, wyprawy, mexico, yucatan, colonial, architecture
Kariatydy na elewacji Casa de Montejo, domu Francisco de Montejo (El Mozo), konkwistadora Jukatanu, Merida, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Merida – Białe Miasto

canton, palacio, architektura, kolonialna, merida, meksyk, jukatan, zwiedzanie, meksyku, wycieczki, wyprawy, mexico, yucatan, colonial, architecture
Palacio Canton, gdzie mieści się jedno z dwóch interesujących muzeów cywilizacji Majów w Merida, Jukatan, Meksyk. Piękna kolonialna architektura w stylu hiszpańskiego baroku (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Merida, zwane było niegdyś Białym Miastem. Była to stolica gospodarczego imperium, którego głównym skarbem okazało się włókno agawy sizalowej (Agave sisalana). Zwano je w tamtych czasach zielonym złotem. Produktami z włókna agawy były sizal i henekwen, ten drugi wyrabiany (Agave fourcroydes). Liście agawy sizalowej mogą mieć do dwóch metrów długości, a jej quiote (słup kwiatostanu, który wystrzeliwuje z rośliny w ciągu zaledwie kilkunastu dni) nawet dziesięć metrów. Pręt agawy obsypany jest tysiącami drobnych kwiatów.

architektura, kolonialna, merida, meksyk, jukatan, zwiedzanie, meksyku, wycieczki, wyprawy, mexico, yucatan, colonial, architecture
Arkady przy zocalo. Kolonialna architektura w Merida, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Sizalowe imperium

Jukatan rozkwitł wielkimi fortunami. Miasto Merida, jako jedno z pierwszych na Ziemi mogło sobie pozwolić na oświetlenie elektryczne. Fortuny te jednak równie szybko zgasły, kiedy na początku XX stulecia wynaleziono syntetyk – o wiele tańszy polipropylen, który wyparł włókno naturalne. Sizalowy biznes podzielił los brazylijskiego imperium kauczuku. Podróżując przez północną i zachodnią część półwyspu, zobaczycie dziesiątki porzuconych sizalowych hacjend…

Gdzie kupić hamak…?

W Merida dziś wciąż można kupić doskonałe sizalowe kapelusze. Jeśli chcecie przywieźć z Meksyku hamak z sizalowego włókna, to również nie znajdziecie lepszego miejsca na zakupy. Z sizalu wyrabia się tradycyjnie liny, sznurki, maty, plecionki, kapelusze, dywany worki oraz tarcze do darta. Włókno jest w miarę odporne na działanie słonej wody. Sizal jest alternatywą dla azbestu oraz włókien szklanych. Największe uprawy sizalu są obecnie w Brazylii, Tanzanii, Kenii, na Madagaskarze, w Chinach i w Wenezueli.

pok-ta-pok, pitz, pelota, pilka, gra, merida, meksyk, jukatan, zwiedzanie, meksyku, wycieczki, wyprawy, mexico, yucatan, ballgame
Pitz – majańska rytualna gra w piłkę, zwana też z hiszpańska pelota, albo pok-ta-pok, Merida, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2019)

Wycieczki do Merida

Przez Merida przejeżdżamy zwykle w pogoni za pelikanami, po drodze nad rozlewiska Ria Celestun. Zatrzymujemy się też tutaj na nocleg w takcie tygodniowych i dwutygodniowych wycieczek objazdowych dookoła meksykańskiej części półwyspu Jukatan => Tajemnice Jukatanu. W pobliżu znajdują się wspaniałe ruiny Dzibilchaltun oraz epicentrum krateru Chicxulub, będącego pamiątką po uderzeniu meteoru, który 66 mln lat temu położył kres panowaniu gadów na Ziemi 🖖🤠🌴

Informacje i rezerwacje: +52 984 876 1504 (WhatsApp) lub archeoprzewodnik@gmail.com

Valladolid

Valladolid Meksyk tajemnice Jukatanu wycieczka wycieczki z polskim przewodnikiem

Meksyk, Jukatan, wycieczki, polski przewodnik, zwiedzanie Meksyku z polskim przewodnikiem, Valladolid

Valladolid to, obok Campeche i Merida, jedno z trzech miast założonych na półwyspie Jukatan przez jego konkwistadorów z rodu de Montejo. Miasto odznacza się piękną kolonialną architekturą i klimatycznym zocalo, na którym Majowie często odprawiają tańce.

maya, kultura, tance, wycieczki, wyprawy, zwiedzanie, meksyku, valladolid, jukatan, meksyk, mexico, yucatan, culture
Majańskie tańce na zocalo w Valladolid, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Kolonialne Valladolid powstało na gruzach majańskiego miasta Zaci. Tutaj również rozpoczęła się wielka insurekcja Majów (1847-1935), od egzekucji przez Jukateków jednego z domniemanych przywódców przyszłego majańskiego powstania. Na wieść o tej zbrodni powstanie rzeczywiście wybuchło…

zocalo, fontanna, wycieczki, wyprawy, zwiedzanie, meksyku, valladolid, jukatan, meksyk, mexico, yucatan, culture, fountain
Fontanna na zocalo w Valladolid, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Valladolid odwiedzamy zwykle w drodze do Ria Lagartos, Chichen Itza, Mayapan, Yaxuna, Gruta de Balankanche czy Ek Balam, ale można również zatrzymać się tu na kilka dni i wskoczyć do lokalnej dość monumentalnej cenoty Zaci 🖖🤠🌴

Informacje i rezerwacje: +52 984 876 1504 (WhatsApp) lub archeoprzewodnik@gmail.com

San Francisco de Campeche

Meksyk, Jukatan, wycieczki, polski przewodnik, zwiedzanie Meksyku z polskim przewodnikiem, Campeche, stan Campeche

Campeche to stolica stanu o tej samej nazwie i jedyne miasto w Ameryce Środkowej z zachowanymi fortyfikacjami miejskimi. Ze względu na bogatą historię związaną z epoką piratów i konkwistadorów, przyciąga turystów żądnych, by choć przez chwilę poczuć powiew minionych epok. Czasu krwawych podbojów i pirackich rajdów, które spadały na to bogate, kolonialne miasto. Campeche nie bez powodu ma w herbie okręty i fortyfikacje… Położone na zachodnim wybrzeżu półwyspu Jukatan, nad Zatoką Meksykańską, jest zarazem stolicą stanu o tej samej nazwie.

zachod, slonca, sunset, campeche, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan, gulf, zatoka
Rybacka łódź przecinająca Słońce zachodzące nad Zatoką Meksykańską w San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Campeche a podbój Jukatanu

Pierwszy okręt konkwistadorów przybił do wybrzeży Campeche 22 marca 1517 r. Ponieważ była to w ówczesnym hiszpańskim kalendarzu niedziela, dzień pod wezwaniem św. Łazarza, majańskie miasto Can Pech ochrzczono Lazarus. Majowie pokazali Hiszpanom płonący copal i nakazali odpłynąć, zanim się dopali. W 1531 r. do Can Pech powrócił z większą armią Francisco de Montejo (ojciec). Zdobył miasto, jednak gdy przybyły posiłki Majów, uciekł. Can Pech padło dopiero w trakcie kolejnej inwazji 4 października 1540.

Tak od imienia zdobywcy powstało San Franscico de Campeche. W nocy z 8 na 9 listopada 1546 r. w San Francisco de Campeche wybuchło majańskie powstanie i de Montejo ojciec, syn (El Mozo) i siostrzeniec (El Sobrino) oraz cała reszta konkwistadorów musiała ponownie salwować się ucieczką. Hiszpański kronikarz Bernal Diaz del Castillo wspomina, że w 1517 r. Can Pech zamieszkiwało ok. 36 tys. Indian. pod hiszpańskim butem ich liczebność szybko spadła poniżej sześciu tysięcy.

architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Słynna calle 59, uliczka rozciągająca się między Puerta del Mar i Puerta de Tierra. Kolonialna architektura starego miasta w San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Majańskie Ah Kin Pech

Majańskie Can Pech czy Ah Kin Pech oznacza kleszcze pasożytujące na wężach, nie zaś kleszcze i węże, jak chce Wikipedia. Było to dosyć późne miasto, założone po rozpadzie Ligi Mayapan w wyniku wojny rodów Cocom i Xiu, która rozdarła resztki dogasającej cywilizacji na północy Jukatanu w 1441 r. Niecałe sto lat przed konkwistą. Późnopostklasyczne miasto Majów nie musiało znajdować się dokładnie tu, gdzie San Francisco de Campeche. Być może było to stanowisko archeologiczne Acanmul, położone 25 km na północny-wschód.

Piraci z Karaibów

Puerta de Tierra – Brama Morza, jedna z bram w murach miejskich. Zbudowane przeciwko piratom z Karaibów fortyfikacje starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Pierwsze transporty rabowanych dóbr wyruszyły z Nowego Świata do Europy tuż po odkryciu przez Kolumba Ameryk. Hiszpania zachowała monopol na handel z koloniami i szybko stała się najbogatszym państwem w Europie. Przyciągało to na Karaiby piratów i korsarzy z listami kaperskimi państw, które nie były w stanie sobie pozwolić na otwartą wojnę z Hiszpanią. Te konwoje to Srebrne Floty. Po drodze czekały na nie sztormy, piraci i korsarze…

architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Kolonialna architektura starego miasta w San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

W 1661 r. sir Henry Morgan, ten od rumu Jamaica, na czele niewielkiej floty wpłynął do portu w Campeche i złupił dwie wyładowane po reling towarami fregaty handlowe. W Campeche nie było wtedy żadnych okrętów wojennych, ale Morgan nie odważył się jeszcze atakować miasta. Był to początek problemów Campeche z bukanierami. W 1663 r. flota Bractwa Wybrzeża dowodzona przez Edwarda Mansvelta i sir Christophera Myngsa kompletnie złupiła Campeche.

mariachi, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Mariachi na starym mieście w San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Bractwo zgromadziło 1400 korsarzy i 14 okrętów, ale inni żądni bogactw dołączali do nich po drodze. W efekcie na Campeche spadło ponad 20 okrętów i kapitanowie, jak Henry Morgan czy Abraham Blauvelt. Piraci spędzili w Campeche dwa tygodnie, uwożąc z sobą 14 zdobycznych okrętów i niewyobrażalne bogactwa o wartości miliona reali. Klęska Hiszpanii była tak ogromna, że król Anglii, obawiając się konfrontacji zbrojnej w Europie, zakazał korsarzom kolejnych podobnych rajdów. W 1685 r. Laurens de Graaf ponownie złupił Campeche…

Unikalna kolonialna architektura

architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Kolonialna architektura starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

W wyniku napadów Bractwa Wybrzeża. Campeche postanowiono otoczyć murem. Fortyfikacje ukończone w 1792 r. wieńczyły jednak kres pirackich rajdów. W sto lat później wzięły za to udział w wojnach pomiędzy niepodległym od 1821 r. Jukatanem a Meksykiem. Otoczone murami miasto charakteryzuje prostokątna siatka jednokierunkowych ulic, przebiegających między kolonialnymi budynkami o kolorowych elewacjach. Główną arterią starego miasta jest calle 59, która prowadzi między dwiema bramami w dawnych murach miejskich. Są to Brama Morza – Puerta del Mar i położona na drugim końcu Brama Ziemi – Puerta del Firme.

puerta, mar, architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Puerta del Mar – Brama Morza, jedna z bram w murach miejskich, zbudowane przeciwko piratom z Karaibów fortyfikacje starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Sercem ufortyfikowanej części miasta jest oczywiście zocalo, które nosi tu nazwę Plaza de la Independencia. Przy placu tym znajduje się katedra Nuestra Señora de la Inmaculada Concepción, główna świątynia miasta. Na środku zocalo znajduje się gazebo, budowla typowa dla kolonialnej architektury Ameryki Środkowej.

kosciol, church, colegio, jose, architektura, kolonialna, churrigueresque, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Kopuła dawnej jezuickiej świątyni pod wezwaniem San Jose i jej latarnia morska, kolonialna architektura starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Jednym z najciekawszych budynków Campeche jest zbudowana w stylu Churrigueresque Iglesia de San Juan de Dios – dawna jezuicka świątynia z przylegającym do niej kolegium. Budowla ta, prócz dzwonnicy, zawiera również latarnię morską.

kosciol, church, colegio, jose, architektura, kolonialna, churrigueresque, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Określany ultrabarokiem styl architektoniczny Churrigueresque. Dawna jezuicka świątynia pod wezwaniem San Jose, kolonialna architektura starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Do najciekawszych barokowych świątyń Campeche należy położony przy calle 59 kościół św. Rocha (Iglesia de San Roque). Należy on do zakonu Tercjarzy przez co zwany też bywa San Francisquito de la Tercera Orden.

kosciol, church, roque, architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Kościół pod wezwaniem San Roque. Kolonialna architektura starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2022)

Kolejną świątynią, którą warto odwiedzić jest znajdujący się w pobliżu Bastionu św. Piotra, kościół zakonu Juaninos. Zajmował się on niegdyś opieką nad chorymi i bezdomnymi. Fasada w górnej części ma nietypowy kształt trapezu, z małą dzwonnicą po lewej.

kosciol, church, juan, dios, architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Fasada kościoła szpitalników pod wezwaniem San Juan de Dios. Kolonialna architektura starego miasta San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Wspaniałe Muzeum Architektury Majów (Museo de la Arquitectura Maya) mieści się w bastionie Matki Bożej Samotnej (Baluarte de la Soledad) – największym z ośmiu bastionów, które niczym kolce wyrastają z osiemnastowiecznych murów miejskich San Francisco de Campeche. Kolejne dwa muzea, poświęcone Majom Muzeum Archeologii Campeche (Museo Arqueológico de Campeche) i Muzeum Archeologii Podwodnej (Museo de Arqueología Subacuática) mieszczą się w dalej położonych fortach: Fuerte de San Miguel i Fuerte de San José. Ufortyfikowaną starówkę Campeche otaczają barrios – dawne dzielnice, w których osadzano siłą spacyfikowanych Majów. W jednej z nich, Barrio de San Roman znajduje się kościół będący miejscem kultu Czarnego Chrystusa.

kosciol, church, roman, czarny, chrystus, black, christ, architektura, kolonialna, colonial, architecture, san, francisco, meksyk, jukatan, mexico, yucatan
Słynna figura Czarnego Chrystusa w kościele pod wezwaniem San Roman, na Barrio San Roman, jednej z dawnych majańskich dzielnic w San Francisco de Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2021)

Na zwiedzanie San Francisco de Campeche, najpiękniejszego kolonialnego miasta Jukatanu i jednego z ładniejszych miast Meksyku, zapraszamy w ramach wycieczek objazdowych => Tajemnice Jukatanu oraz wypraw planowanych na indywidualne zlecenia. Pod względem kolonialnej architektury hiszpańskiego baroku Cempeche jest z pewnością jeszcze ciekawsze niż wybudowane przez tę samą trójcę konkwistadorów z rodu de Montejo Valladolid i Merida 🖖🤠🏝️

Informacje i rezerwacje: +52 984 876 1504 (WhatsApp) lub archeoprzewodnik@gmail.com

Sian Ka’an – karaibski rezerwat przyrody

Meksyk, Jukatan, wycieczki, polski przewodnik, zwiedzanie Meksyku z polskim przewodnikiem, Sian Ka’an

Sian Ka'an sunrise amanecer palm trees Caribbean Sea poranne zorze Morze Karaibskie
Poranne zorze nad Morzem Karaibskim poprzedzają wschód Słońca nad rezerwatem biosfery Sian Ka’an (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Sian K’aan to rezerwat biosfery powołany pod auspicjami UNESCO. Jest to obszar ochrony przyrody o wyjątkowej wartości przyrodniczej. W momencie powołania był on największym z rezerwatów biosfery na Ziemi. Obecnie, na terenie Meksyku wyprzedza go pod tym względem rezerwat biosfery Calakmul, położony w południowo wschodnim Campeche. Sian Ka’an to przede wszystkim zespół estuariów. Dorastają w nich młode osobniki gatunków, które nie poradziłyby sobie w tym stadium na Mezoamerykańskiej Rafie Barierowej. Jest to druga pod względem rozmiarów rafa barierowa Ziemi po Wielkiej Rafie Barierowej Australii.

Sian Ka'an manglar las namorzynowy mangrowy Boca Paila krokodyl crocodile cocodrilo
Najważniejszym elementem biosfery rezerwatu Sian K’aan są lasy namorzynowe (manglar), matecznik licznych gatunków zamieszkujących Mezoamerykańską Rafę Barierową (fot: P.A. Trześniowski 2018)

Sian Ka’an tworzy z Mezorafą spójny ekosystem. Estuaria to rozległe laguny i mokradła, które gnieżdżą się w tutejszych lasach mangrowych (manglar). Słonawa woda, która w nich występuje jest mieszaniną wody morskiej z Morza Karaibskiego i wody słodkiej, pochodzącej z cenot, rozległego systemu zalanych jaskiń. Estuaria mają bardzo szczególne znaczenie w czasach, gdy manglar na całych Karaibach pada pod ciosami siekier, by zrobić miejsce nadmorskim apartamentowcom.

Ostatnie dzikie i bezludne plaże na Riviera Maya pozostały już tylko w rezerwacie biosfery Sian Ka’an (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Sian Ka’an matecznikiem przyrody

Sian Ka’an to ostoja przyrody. Szczytowym drapieżnikiem lagun są oczywiście krokodyle. Można się nimi cieszyć z mostu nad Boca Paila, trzeba na nie uważać na plażach Punta Allen. Sian Ka’an słynie jednak przede wszystkim z ptaków. Spotkacie tutaj dziesiątki pelikanów brunatnych, kilka gatunków większych drapieżników, jak rybołowy, czarnostrzębie i sokoły przydrożne, dziesiątki mniejszych gatunków ptaków, w tym wspaniałe kolibry. Jeśli dopisze szczęście, możecie ujrzeć flamingi. Pojedyncze, niestety, nie ma tu większych stad jak w Ria Lagartos.

ptak, bird, koliber, tzunun, szmaragdzik, cynamonowy, amazilia, rutila, colibri, hummingbird, sian, kaan, meksyk, riviera, maya, mexico, jukatan, yucatan, rezerwat, biosfery, biosphere, reserve
Tz’unun – koliber, w tym wypadku szmaragdzik cynamonowy (Amazilia rutila) na terenie rezerwatu biosfery Sian Ka’an, Riviera Maya, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Choć dziś nieliczne, w przeszłości tysiące tych zwierząt musiało zamieszkiwać laguny, czego dowodem są reliefy na piramidzie Castillo, na stanowisku archeologicznym w Muyil. Jest to najwyższa piramida Majów na wschodnim wybrzeżu półwyspu Jukatan. W Sian Ka’an żyją też ssaki, jak coati – ostronosy i dydelfy, ale największym rarytasem są jaguary! Spotkanie jaguara, nawet z daleka, to oczywiście niezwykle rzadki zaszczyt 🖖🤠🏝️

jaguar pantera onca Sian Ka'an Meksyk Mexico Riviera Maya Jukatan Yucatan
Autentyczne spotkanie z jaguarem w rezerwacie biosfery Sian Ka’an (fot: P.A. Trześniowski 2020)

Ruiny Majów w rezerwacie

Sian Ka’an był niegdyś terenem gęsto zamieszkiwanym przez Majów. Pozostałościami po ich wspaniałej cywilizacji są liczne świątynie, zbudowane w Stylu Wschodniego Wybrzeża (Costa Orriental). Na terenie Sian Ka’an musiały istnieć co najmniej dwa większe ośrodki cywilizacji Majów. Jeden z nich to Muyil (Chunyaxche), odkryty w 1926 roku przez ekspedycję morską Masona i Spindena, drugi to San Miguel odkryty w roku 1959 przez Michela Peissela. Peisell ponownie odkrył Chunyaxche, do którego dotarł lądem.

Jedna z porzuconych świątyń Majów w Stylu Wschodniego Wybrzeża w rezerwacie biosfery Sian Ka’an. Kto wypatrzy xtolok – iguanę w otworze wywietrznika? (fot P.A. Trześniowski 2021)

Peissel w przeciwieństwie do Masona i Spindena przemierzył prawie całe wschodnie wybrzeże Jukatanu pieszo, odkrywając siedemnaście stanowisk archeologicznych, z czego większość właśnie na terenie rezerwatu biosfery Sian Ka’an. Miał 21 lat, trochę ubrań i jedną parę sandałów. Większość ruin Majów na terenie Sian Ka’an została porzucona na pastwę losu i z roku na rok niszczeją. W 2023 roku, po wielu latach starań, udało się pozyskać fundusze na restaurację niektórych spośród tych świątyń, więc jest nadzieja na ocalenie przynajmniej co po niektórych 🖖🤠

W rezerwacie Sian Ka’an organizować można zarówno jednodniowe wycieczki, jak i wielodniowe pobyty w cichym i spokojnym Punta Allen.

Kontakt w sprawie wypraw do rezerwatu Sian Ka’an z przyrodnikiem i archeologiem: WhatsApp +52 984 876 1504 e-mail: archeoprzewodnik@gmail.com

Tajemnice Jukatanu (7 dni)

meksyk wyprawy wycieczki jukatan pelikan zachód słońca

Dzika przyroda Meksyku, ruiny Majów i egzotyczna meksykańska kuchnia – Becan, Xpuhil, Calakmul… tygodniowa wyprawa dookoła półwyspu Jukatan. Meksyk, wycieczka, polski przewodnik, wycieczki, zwiedzanie z polskim przewodnikiem

archeowyprawy meksyk belize gwatemala wyprawy turystyka zwiedzanie alpha-divers karaiby plaza Tajemnice Jukatanu

Wyruszmy razem na wyprawę przez trzy stany meksykańskiej części półwyspu Jukatan. W drodze zgłębimy tajemnice prekolumbijskiej cywilizacji Majów w oprawie egzotycznej jukatańskiej przyrody. Z uwagi na lokalizację większości rzadziej odwiedzanych stanowisk archeologicznych w głębi tropikalnego lasu tych dwóch światów nie da się rozdzielić. Szczególnie na południu, gdzie selwa walczy uparcie i cierpliwie każdego dnia, aby coraz głębiej pogrzebać ruiny. W drodze nie da się jednak pominąć i kolonialnego dziedzictwa Jukatanu – śladów jego krótkotrwałej, bazującej na sizalu, potęgi oraz trudnej walki o niezależność od Meksyku w cieniu niechlubnej eksterminacji Majów. Wyprawa Tajemnice Jukatanu to również dobra okazja do zapoznania się z meksykańską kulturą. Całość doprawimy bowiem smakiem wspaniałej meksykańskiej kuchni 🖖🤠🌴

archeowyprawy meksyk wyprawy zwiedzanie turystyka jedzenie kuchnia lokalna alpha-divers chaya nopal Tajemnice Jukatanu
Sałatka z kaktusów nopales ARCHEOWYPRAWY

Tajemnice Jukatanu – dzika przyroda Meksyku

W trakcie wyprawy zobaczymy dzikie krokodyle, flamingi, dziesiątki gatunków ptaków w stadach liczących po kilkaset sztuk. Będziemy obserwować wschody i zachody Słońca w otoczeniu dzikiej przyrody. Spotkamy małpy: są tu skoczne czepiaki i ogromne wyjce, których kłótnie przypominają ryk jaguara. Jaguary też są, ale te spotkać trudniej. Z dzikich kotów zdarzają się jeszcze pumy, margaje, oceloty i jaguarundi. Wyprawę zaczniemy od śródleśnej laguny w prywatnym rezerwacie Majów, gdzie spotkamy się z h’menem – majańskim szamanem 🖖🤠

archeowyprawy alphadivers sunrise bacalar Tajemnice Jukatanu
Wschód Słońca gdzieś na wschodnim wybrzeżu półwyspu Jukatan ARCHEOWYPRAWY

Następnie przejedziemy do wspaniałych rozlewisk Ría Lagartos z ogromnymi stadami flamingów, gniazdującymi tu okresowo pelikanami kanadyjskimi i licznymi przedstawicielami aż dwóch gatunków krokodyli: amerykańskich i meksykańskich. Wylądujemy na zupełnie dzikiej plaży. Następnie przejedziemy przez północną, zachodnią i południową część półwyspu, zwiedzając po drodze najciekawsze miejsca: ruiny Majów, współczesne majańskie miasteczka i kolonialne miasta z piękną hiszpańską architekturą: Valladolid, Merida, Campeche – jedyne ufortyfikowane miasto w Ameryce Środkowej, którego forty i mury wzniesiono niegdyś przeciwko piratom. Tym z Karaibów… Zobaczymy zrujnowaną hacjendę i kolorowe laguny, gdzie Majowie produkowali niegdyś sól 🖖🤠🌴

młody dziki krokodyl Tajemnice Jukatanu

Tajemnice Jukatanu – skarby cywilizacji Majów

Trasa prowadząca wśród małych miejscowości, dokąd nie dotarły jeszcze komercja i branża turystyczna pozwoli nam dobrze zapoznać się z meksykańską kuchnią – chilango. Jeśli chodzi o cywilizację Majów, przejeżdżając przez kilka historycznych regionów poznamy wachlarz interesujących stylów architektonicznych, jak Rio Bec, Chenes, Puuc, Styl Wschodniego Wybrzeża, czy Peten. Będziemy zwiedzać zarówno słynne stanowiska archeologiczne, jak: Calakmul, Becan i Edzna, jak mało albo zupełnie nieznane, do których wciąż jeszcze trzeba przedzierać się przez dżunglę. To miejsca, w których łatwo wcielić się w dawnych odkrywców i wciąż jeszcze czuć tutaj ducha eksploracji. Na stanowiskach tych wciąż jeszcze można wspinać się na piramidy, czego od dawna nie wolno robić w popularnych wśród turystów miejscach, jak Uxmal czy Chichen Itza 🖖🤠

UWAGA: nasze autorskie programy bywają często kopiowane. Ponieważ zawierają wiele miejsc, do których nie docierają biura turystyczne, nie prezentujemy dokładnej trasy oraz nazw stanowisk archeologicznych w sieci 🖖🤠

Becan, Campeche, Meksyk Tajemnice Jukatanu
Becan, Campeche, Meksyk

Na koniec zobaczymy jeszcze jeden prawdziwy przyrodniczy fenomen, zwany wulkanem nietoperzy – co wieczór, o zachodzie Słońca miliony skrzydlatych stworzeń, należących do dziewięciu gatunków wylatują z wnętrza głębokiego leja krasowego, mieszczącego się na terenie kolejnego prywatnego rezerwatu Majów. Wyprawę zakończymy nad kolejną urokliwą laguną ☀️🌴

Tajemnice Jukatanu pelikan

Tajemnice Jukatanu – wyprawa dookoła półwyspu (7 dni)

Wyprawa dookoła Jukatanu jest zaplanowana na siedem dni, ale na życzenie można ją w dowolny sposób zmodyfikować. Szczególnie na południu meksykańskiej części półwyspu są setki miejsc w selwie, które warto odwiedzić, by poznać jeszcze więcej tajemnic cywilizacji Majów i sycić się dziką przyrodą. Na wyprawie przyda się strój kąpielowy i ręcznik, wygodne buty z podeszwą do chodzenia po kamieniach oraz nakrycie głowy, a w porze deszczowej (od kwietnia do grudnia) lekka peleryna. Do obserwacji ptaków warto zabrać lornetkę albo teleobiektyw. Aparat czy kamera w Meksyku przydają się zawsze. Wyprawy wokół meksykańskiej części półwyspu prowadzi Przemek Trześniowski: przyrodnik i archeolog-majanista 🖖🤠

Informacje i rezerwacje: +52 984 876 1504 (WhatsApp) lub archeoprzewodnik@gmail.com

Przemek Trześniowski archeolog przewodnik w Meksyku Tajemnice Jukatanu
Przemek Trześniowski archeolog i przewodnik po Meksyku

Zaćmienie Słońca 2023 wyprawa astrofotograficzna do Meksyku

archeowyprawy alpha-divers tikal gwatemala jukatan meksyk belize zaćmienie Słońca astrofotografia wyprawy wyjazdy

Meksyk, Jukatan, astronomia, astrofotografia, archeoastronomia, zaćmienie Słońca, łowcy zaćmień, wyjazdy, wyprawy, 2023

zaćmienie Słońca

Trasa nadchodzącego zaćmienia Słońca w dniu 14 października 2023. Na trasie południowo-zachodnia część półwyspu Jukatan z ruinami Majów, położonymi w dzikiej selwie (źródło: Great American Eclipse)

Zaćmienie Słońca to najbardziej niesamowity z fenomenów astronomicznych, jakie są możliwe do obserwacji na powierzchni Ziemi. Śmiało można stwierdzić, że fascynował on człowieka od zawsze. Źródłem tej ekscytacji była (po drugie) trudna, ale możliwa do wyliczenia powtarzalność zjawiska – wiedza daje władzę nad niewyedukowanym tłumem (cykl saros). Pierwszorzędną przyczyną jest jednak niesamowitość tego wydarzenia. Budzi ona podobno w ludziach atawistyczny strach. Do zaćmienia Słońca dochodzi jedynie podczas nowiu, w momencie kiedy Księżyc, naturalny satelita Ziemi, znajdzie się w syzygium – dokładnie na linii prostej pomiędzy Ziemią a Słońcem. Skoro nów jednak, zgodnie z cyklem synodycznym Księżyca, zachodzi co 29,5 dnia, dlaczego nie obserwujemy zaćmień Słońca w czasie każdego nowiu? Spróbujcie przypomnieć sobie kiedy na własne oczy oglądaliście ostatnie… Czemu zaćmienie Słońca to taka wielka rzadkość?!

solar eclipse zacmienie slonca
Częściowe zaćmienie Słońca nad Polską – Kraków 25 X 2022 r.

Kiedy smok czai się na Słońce i Księżyc

Orbita Księżyca, niestety, jest nachylona do orbity Ziemi pod kątem nieco ponad 5˚. W efekcie Księżyc rzadko przechodzi przez syzygium w takcie nowiu. Jego stożkowy cień zbyt często mija wtedy Ziemię. Orbity Ziemi dookoła Słońca oraz Księżyca dookoła Ziemi przecinają się zatem w tzw. punktach węzłowych (zwanych głową i ogonem smoka – łac: caput draconis i cauda draconis). Do zaćmienia może dojść tylko wtedy, kiedy Księżyc znajdzie się w jednym z tych punktów (smok połyka Słońce). Daje to na powierzchni Ziemi od dwóch do pięciu zaćmień Słońca w ciągu jednego roku tropikalnego. Zważywszy niewielki rozmiar cienia Księżyca na powierzchni Ziemi oraz jej obrót dookoła osi i zmiany nachylenia, wywołujące pory roku, niełatwo załapać się na zaćmienie Słońca dwa razy w tym samym miejscu w ciągu jednego życia! Ostatnie pełne zaćmienie Słońca w Warszawie miało miejsce 28 lipca 1851 r. Kolejne wydarzy się tam dopiero 8 czerwca 2681 r. Dlatego ludzie, chcąc obserwować Księżyc połykający Słońce, podążają za Księżycem i Słońcem…

solar eclipse zacmienie slonca
Częściowe zaćmienie Słońca nad Polską – Kraków 25 X 2022 r.

Łowcy zaćmień i turystyka umbralna

Astronomia i archeologia to nauki, które znajdują najwięcej miłośników pośród amatorów. Ja też obiema dziedzinami interesowałem się od dziecka. Na stare lata, z drugiego wykształcenia, zostałem nawet archeologiem. Na studiach zaś bardzo chętnie łączyłem archeologię z astronomią – kiedy kogoś pasjonuje architektura prekolumbijskiej Mezoameryki, nie ma w tym w gruncie rzeczy absolutnie nic dziwnego. I tak pośród książek, jakie spłodził mój ulubiony profesor od archeoastronomii, Anthony Aveni, trafiła w moje ręce In the Shadow of the Moon: The Science, Magic, and Mystery of Solar Eclipses. Z książki tej dowiedziałem się o łowcach zaćmień, którzy płacą ciężkie pieniądze za szanse obserwacji tego fenomenu. Podróżują oni statkami wycieczkowymi (najdłuższy czas trwania całkowitego zaćmienia Słońca to 7 minut 31 sekund, więc dość praktycznie jest podążać za cieniem Księżyca, przesuwającym się po powierzchni Ziemi). Zadałem sobie wtedy pytanie: skoro podróżujemy w pogoni za zaćmieniami, dlaczego nie do Meksyku i na półwysep Jukatan, który tak dobrze znam? Pomysł na wyprawę powrócił, kiedy na stronie NASA zobaczyłem trasę zbliżającego się w 2023 r. zaćmienia Słońca.

Anthony Aveni In the Shadow of the Moon: The Science, Magic, and Mystery of Solar Eclipses
Anthony Aveni In the Shadow of the Moon: The Science, Magic, and Mystery of Solar Eclipses, Yale University Press 2017

Zaćmienie Słońca 2023 w Meksyku – miejsce akcji

zaćmienie Słońca
Na półwyspie Jukatan zaćmienie Słońca w październiku 2023 r. będzie miało miejsce w okolicach południa. Oznacza to najdłuższy czas trwania fenomenu (źródło: Great American Eclipse)

Południowo-zachodnia część półwyspu Jukatan znajduje się na trasie nadchodzącego zaćmienia Słońca w październiku 2023 roku. Co więcej Jukatan leży w pobliżu spodziewanego geograficznego maksimum zaćmienia. Znam dobrze półwysep Jukatan, pełen wspaniałych prekolumbijskich stanowisk archeologicznych, słynących z monumentalnej architektury. Znam jego dzikie plenery – w tej części Meksyku zachowały się bowiem najbardziej rozległe obszary leśne pierwotnych lasów zwrotnikowych, selwa Majów…

Plenerem fenomenu astronomicznego – nadchodzącego zaćmienia Słońca w październiku 2023, będą monumentalne piramidy zanurzone w naprawdę dzikiej selwie. Wierzę, że niesamowicie będzie obserwować zaćmienie Słońca z wystających ponad dach dżungli szczytów majańskich piramid. Sam też zastanawiam się, w jaki sposób na zaćmienie Słońca zareaguje przyroda, w szczególności czepiaki i wyjce, jakich na wybranym przeze mnie stanowisku archeologicznym jest zwykle mnóstwo… 🖖🤠

archeowyprawy meksyk belize gwatemala wyprawy turystyka zwiedzanie alpha-divers
Czarny wyjec jukatański (Alouatta pigra) Meksyk, Jukatan, CampecheMłody czarny wyjec jukatański (Alouatta pigra) na jednym ze stanowisk archeologicznych w Campeche, Jukatan, Meksyk

Piramidy Majów

Majowie byli gorliwymi prześladowcami czasu – w ten sposób właśnie określił ich cywilizację profesor Aveni. Informacje związane z wiekiem Księżyca, czas trwania lunacji oraz jej kolejność w sześciomiesięcznych cyklach rejestrowali w swych bardzo mocno rozbudowanych zapisach kalendarycznych okresu klasycznego. Nie uważacie, że wspaniale będzie oglądać skrzące się korale Baily’ego i pierścień ognia, które można zaobserwować przy zaćmieniu, ze szczytu piramidy w jednym z ich najpotężniejszych miast? Pierścień ognia, którego możemy się spodziewać, widoczny będzie w pasie o szerokości około 200 km. Na tej trajektorii leżą jednak tylko dwa duże ośrodki Majów dopuszczone do ruchu turystycznego, z zapewniającymi perfekcyjną widoczność monumentalnymi piramidami, na których szczyty nadal można się wspiąć (w popularnych turystycznie miejscach, jak Chichen Itza czy Coba, wchodzenie na szczyty piramid jest zabronione).

zaćmienie Słońca
Trasa przejścia umbry – cienia Księżyca przemieszczać się będzie w dużej mierze przez najbardziej dzikie tereny meksykańskiej części półwyspu Jukatan (źródło: Great American Eclipse)

Astronomowie przewidują, że całe zjawisko zaćmienia Słońca w październiku 2023 potrwa nieco ponad 2,5 godziny. Samo maksimum, gdy Księżyc znajdzie się w samym centrum tarczy Słońca, prezentując nam pierścień ognia, to zaledwie pięć minut. Antumbra – cień Księżyca, w okolicach południa będzie poruszać się z prędkością około 3 tys. km/h.

zaćmienie Słońca
Trasa przejścia umbry z liniami czasu trwania maksimum fenomenu (źródło: Great American Eclipse)

Nie tylko zaćmienie Słońca – co jeszcze możemy robić w Meksyku?

solar eclipse zacmienie slonca
Częściowe zaćmienie Słońca nad Polską – Kraków 25 X 2022 r.

Wyprawę na zaćmienie Słońca w Meksyku warto rozbudować o objazd meksykańskiej części półwyspu Jukatan. Wycieczka taka daje szansę na zapoznanie się z dziką przyrodą Mezoameryki. Czekają na nas dwa gatunki krokodyli (amerykańskie i meksykańskie), dwa gatunki małp (czepiaki i wyjce) i setki gatunków ptaków (w selwie żyje też pięć gatunków kotowatych: jaguar, puma, margaj, ocelot i jaguarndi, czy tapiry, ale te widuję dość rzadko). Czeka wspaniała architektura kolonialna i prekolumbijska architektura cywilizacji Majów.

Kameralna wyprawa w grupie pasjonatów

Ze względu na specyfikę wyjazdu, zakładam jego realizację po kosztach. Jestem jednak w stanie zabrać ze sobą jedynie kameralną grupę (kwestia samochodu, tańszych noclegów w dobrych, spokojnych miejscach oraz …pojemności szczytów piramid 😉 Liczę na pasjonatów, z którymi można wspólnie dzielić pasje, ludzi złaknionych mocnych wrażeń i niecodziennych przygód. Do zobaczenia na szlaku Przygody 🖖🤠

Przemek Trześniowski archeolog przewodnik w Meksyku

Przemek A. Trześniowski

I STAŁO SIĘ!!!

Zapraszam do zapoznania się z relacją z wyprawy na obrączkowe zaćmienie Słońca w Meksyku 14 X 2023. Kolejne zaćmienie Słońca nad Meksykiem, tym razem całkowite, będzie miało miejsce już 8 kwietnia 2024. Kolejna wspaniała przygoda krajoznawczo-astronomiczna przed nami!!! 🖖🤠

=> Relacja z zaćmienia Słońca nad Jukatanem w Meksyku

zaćmienie Słońca obrączkowe anularne annular eclipse Meksyk Mexico Jukatan Yucatan
Obrączkowe zaćmienie Słońca nad Becan, Campeche, Jukatan, Meksyk (fot: P.A. Trześniowski 2023)

Chętnych na przeżycie całkowitego zaćmienia Słońca w Meksyku, w kwietniu 2024 zapraszam do kontaktu przez WhatsApp +52 984 876 1504 lub email: archeoprzewodnik@gmail.com

© 2010-2024 SOUTHEAST EXCURSION | ALPHA-DIVERS
× Kontakt przez WhatsApp